kemal pir ne demek?

Kemal Pir (1952, Gümüşhane¹ - 7 Eylül 1982, Diyarbakır), Türk asıllı PKK kurucu militanı.²³ PKK'nın ilk kadrolarındandır ve iki defa cezaevinden firar etmiştir.⁴ Lakabı "Laz Kemal" idi.

Yaşamı

Kemal Pir, 1952 yılında Gümüşhane'nin Torul ilçesine bağlı Güzeloluk köyünde doğdu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde okudu. Bu yıllarda Marksist-Leninist görüşlere yöneldi.⁵⁶ 1974'te Ankara Demokratik Yükseköğrenim Derneğinde Abdullah Öcalan ile tanıştı. PKK'yı "ideolojik, siyasal" ve "toparlayıcı" bir akım olarak gören Pir,⁷ 1976'da örgüte kesin olarak katılmaya karar verdi.⁸

3 Haziran 1977'de üzerinde ateşli silah yakalanması sebebiyle Ankara'da tutuklandı. Ordu Cezaevi'ne nakledildi ve buradan firar etti. 17 Kasım 1978'de Şanlıurfa'da yakalandı ve 15 Temmuz 1979'da Pazarcık'ta tekrar firar etti. Kısa bir dönemini Suriye'de geçirdi. 1979 yılında PKK'nın ülke dışındaki alanlara kadrolarını geri çekme talimatı üzerine Filistin ve Lübnan'daki PKK kamplarına gitti. 1980 sonbaharında Türkiye'ye dönünce yeniden tutuklandı.

Diyarbakır cezaevi zamanları ve iddiaları

Kemal Pir, Diyarbakır Cezaevi'nde kendisinin ve arkadaşlarının ağır işkencelere maruz kaldığını iddia etmiştir. Pir, bir duruşmasında şu sözleri söylemiştir:

"Ben tarihi bir konuşma yapacağım. Cezaevinde Esat Oktay Yıldıran bizlere işkence yapmaktadır. Bir dahaki mahkemede beni sağ olarak göremeyebilirsiniz. Çünkü Oktay Yıldıran beni öldürecek. Ama siz Oktay Yıldıran'ı Avrupa'ya değil uzaya da gönderseniz, er ya da geç orada da yakalanarak öldürülecek."⁹

Ölümü

Kemal Pir, 14 Temmuz 1982'de Diyarbakır Cezaevi'nde ağır işkencelerden dolayı başlayan ölüm orucu sonucunda tutuklulardan Mehmet Hayri Durmuş, Akif Yılmaz ve Ali Çiçek ile birlikte ölüm orucunun

55. gününde öldü.¹⁰¹¹¹² Bu olay, "14 Temmuz Anma Günü" olarak her 14 Temmuz'da PKK'lılar tarafından anılmaktadır.¹³¹⁴¹⁵

Pir, iddiaya göre vasiyetinde Diyarbakır Cezaevi İç Güvenlik Komutanı Esat Oktay Yıldıran'ın öldürülmesini istemiştir.¹⁶ Yıldıran, yıllar sonra, 22 Ekim 1988 tarihinde iki PKK'lı tarafından bir halk otobüsünde öldürülmüştür. Suikastı PKK üstlenmiştir.¹⁷

Dış bağlantılar

• Kemal Pir'in yeğeni HDP'li Ziya Pir, 14 Temmuz ölüm orucunu gündeme getirdi (14 Temmuz 2016)

Dipnotlar

<references group="not"/>

Kaynakça

Orijinal kaynak: kemal pir. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. Kemal Pir Biyografi.net, Erişim tarihi: 30 Ekim 2015 ↩

2. Jongerden, J., & Akkaya, A. H. (2012). The Kurdistan Workers Party and a New Left in Turkey: Analysis of the revolutionary movement in Turkey through the PKK’s memorial text on Haki Karer , " ... Kemal Pir, a Turk from Gümüşhane in the Black Sea Coastal Region and co-founder of the PKK" European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey, (14), Erişim tarihi: 28 Eylül 2019. ↩

3. Gunter, M. (1990). The Kurdish Insurgency in Turkey. Journal of South Asian and Middle Eastern Studies, 13(4). ↩

4. Ölüm orucundan ölen ilk mahkûm PKK'lı 'Laz Kemal'di!, avrupa-postasi.com, Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. ↩

5. ↩

6. Kemal Pir, Marksizm-Leninizm ile tanışmasını ve bunun kendi kişiliği üzerindeki etkisini şu şekilde ifade etmiştir: "Ben araştırır incelerken ve tahlil etmeye çalışırken; çıplak olarak kavramaya çalıştım ve Marksizme yöneldim. Marksizmin tek doğru düşünce sistemi olduğuna, sosyalist sistemin ezilen sınıfları kurtaracağına, eşitsizliği ortadan kaldıracağına, dünyadaki eşitsizliğin kapitalist sistemden kaynaklandığına inandım, Marksist oldum, yani sosyalist oldum." ↩

7. Jongerden, J., Akkaya, A. H. (2010). Born from the Left. Nationalisms and Politics in Turkey: Political Islam, Kemalism and the Kurdish Issue , s. 123. ↩

8. Kemal Pir'in sorgu ifadesi , diyarbakirzindani.com, Erişim tarihi: 22 Ocak. ↩

9. ↩

10. Ertuğrul Mavioğlu, Apoletli Adalet: Bir 12 Eylül Hesaplaşması, İthaki Yayınları, 2006. sayfa 149. ↩

11. Özcan, A. K. (2005). The nature and resource field of the Kurdish resistance in Turkey: A dormant resource. Middle Eastern Studies, 41(3), s. 391-406. ↩

12. Fırat, B. Ş., Fırat, M. Kürt Hareketi’ni Diyarbakır Cezaevi’ne ‘Hapsetmek’: İktidar, Özne ve Siyaset Üzerine Eleştirel Bir Deneme. ↩

13. 14 Temmuz direnişçileri birçok yerde anıldı , 15 Temmuz 2015, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016. ↩

14. Avrupa’da 14 Temmuz şehitleri anıldı, Fırat Haber Ajansı, 18 Temmuz 2016, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016. ↩

15. 14 Temmuz Direnişçileri Londra’da Anıldı , 12 Temmuz 2015, Erişim tarihi: 28 Eylül 2016. ↩

16. ↩
17. ↩

Kategoriler